Öz Şefkat Nedir?


Yakın bir arkadaşımız zor bir deneyim yaşarken çoğumuz ona karşı şefkat hissederiz. Acı çektiğinizde, başarısız olduğunuzda veya yetersiz hissettiğinizde başkalarına gösterdiğiniz aynı nezaket ve şefkati görmek nasıl olurdu? Tek yapmanız gereken en basit haliyle kendinizi de şefkat çemberine dahil etmektir. Öz şefkat bu anlamda gayet mütevazi bir müdahaledir.

Öz şefkat, hayatımızda işler ters gittiğinde kendi kendimizi yatıştırma, rahatlatma ve kendimizi/deneyimimizi geçerli kılmanın yanı sıra yine kendi kendimizi koruma, ihtiyaçlarımızı karşılama ve kendimizi motive etme kapasitesini geliştirmeyi de içerir. Öz şefkat, kısmen de olsa diğerlerine karşı hissettiğimiz doğal şefkatimizle bağlantı kurarak öğrenilir. Öz şefkatli olmayı öğrenmek, diğerlerine karşı şefkatimizi sürdürmemize ve genişletmemize de yardımcı olur.

Öz şefkat insan halimizi kucaklamamızı, en özgün halimizle kendimiz olmamızı sağlayan içsel bir güçtür. Ve şanslıyız ki bu beceri herkes tarafından öğrenilebilir. 

Öz Şefkat Ne Değildir?


Öz şefkat ile ilgili bazı doğru bilinen yanlışlar vardır. Yapılan araştırmalar bu görüşlerin tam tersini kanıtlamıştır. Öz Şefkat:

  • Zayıflık anlamına gelmez.
  • Kendine acımanın bir şekli değildir.
  • Motivasyonu ve öz disiplini azaltmaz.
  • Kendini beğenmişliğe neden olmaz.
  • Bencillik / benmerkezcilik değildir.

Öz Şefkat Neden Önemli?


Çok sayıda araştırma öz şefkat becerisinin; duygusal iyilik hali, yaşam zorluklarıyla başa çıkma, daha düşük kaygı ve depresyon düzeyleri, diyet ve egzersiz gibi sağlıklı alışkanlıklar ve daha tatmin edici kişisel ilişkiler ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu göstermektedir. 

Kendimizle sevgi dolu bir farkındalıkla şefkat temelinde bir ilişki geliştirmek güçlü psikolojik öz kaynaklara sahip olmanın temelidir.

Bilimsel Kanıtlar

Öz Şefkatin etkileri ile ilgili çok sayıda araştırma bulunmaktadır. Bilimsel çalışmalarda elde edilen bulgulardan öne çıkanları aşağıda bulabililirsiniz. Yayınların tam listesine ulaşmak için tıklayın

Öz Şefkat’in İyi Olma Hali (wellbeing) ile Bağlantısı


Olumsuz zihin durumlarında azalma: Kaygı, depresyon, stres, ruminasyon, düşünceleri bastırma, mükemmeliyetçilik, utançta azalma

Olumlu zihin durumlarında artış: Yaşamdan memnuniyet, mutluluk, bağlantıda hissetme, öz güven, iyimserlik, merak, şükranda artış

Öz şefkat, olumsuz düşünce ve duyguları daha sevgi dolu, bağlantıda kalan bir mevcudiyet ile ele alarak, iyi olma halini destekler 

Zessin, Dickhauser & Garbadee, 2015


Başa Çıkma ve Dayanıklılık ile Bağlantısı


  Boşanmayla daha etkili başa çıkma (Sbarra ve diğerleri, 2012)

  Savaş travmasından sonra Travma Sonrası Stres Bozukluğu geliştirme olasılığında düşüş (Hiraoka ve ark., 2015)

  Kronik sağlık durumlarıyla daha iyi başa çıkma (Sirois, 2015)


Öz Şefkat’in Motivasyon ile Bağlantısı


  Daha az başarısızlık korkusu, daha yüksek tekrar deneme olasılığı ve başarısızlıktan sonra da çaba göstermede ısrar 

  Geçmişteki hataları onarmak için daha fazla kişisel sorumluluk ve motivasyon

Breines & Chen, 2012


Öz Şefkat ile Özgüven Karşılaştırması Üzerine


Aynı iyi olma halini, görünmez tehlikeler olmadan sunar

Daha az sosyal karşılaştırma içerir 

Daha az koşullu öz değer içerir 

Narsizm ile ilişkisi yoktur 

Neff & Vonk 2009


Diğerlerine Odaklı Olma Hali ile Bağlantısı


  Daha ilgili ve destekleyici ilişki davranışı (Neff ve Beretvas, 2013)

  Daha az kontrolcü ve daha az sözel agresyon

  Daha fazla affedicilik ve bakış açısında genişleme (Neff & Pommier, 2013)


Daha Az Kendi Odaklılık


  Daha az ruminasyon ve daha fazla öz farkındalık (Raes, 2010; Neff & Vonk, 2003a)

  Daha fazla bağlantıda kalma hali (Neff, 2003a)


Öz Şefkat Nasıl Geliştirilir?


Öz Şefkat herkes tarafında öğrenilebilir bir beceridir. Hepimizde bulunan şefkat potansiyelini temel alarak, kendimize ve diğerlerine şefkatin güçlendirilmesi için her beceri gibi pratiklerle, egzersizlerle ve uygulamalarla öğrenilir ve geliştirilir.

Bugün bir çok kişi ve kurum, öz şefkati öğrenmek ve uygulamak için MSC olarak bilinen Öz Şefkatli Farkındalık programından yararlanıyor. Program farklı süre ve formatlarda öğretilebiliyor.

Program ve türevleri dünyada sadece CMSC – Center for Mindful Self-Compassion‘da uzmanlık eğitimlerini tamamlamış akredite eğitmenler tarafından öğretiliyor (Merve Karakuş CMSC’den Akredite MSC Eğitmenidir. Merkezin web sitesinde bulunan eğitmen sayfasına ulaşmak için tıklayın)

Öz Şefkatli Farkındalık (MSC) Nedir?


Öz Şefkatli Farkındalık (MSC – Mindful Self Compassion) öz şefkat becerisini geliştirmek için tasarlanmış, deneyimsel süreçler içeren 8 haftalık bir programdır. Program, Mindfulness ve psikoterapinin birleştirilmesinde önemli rolü olan Harvard’lı Psikolog ve Akademisyen Christopher Germer (www.chrisgermer.com) ve öz şefkat alanında öncü bir araştırmacı ve Akademisyen olan Kristin Neff (www.Self-Compassion.org) tarafından geliştirilmiştir. 

MSC, duygusal esenlik kapasitemizi geliştirmek için mindfulness ve öz şefkat becerilerini birleştirir. İlk adım Mindfulness yani farkındalık adımıdır. Bu adım sevgi dolu bir farkındalıkla zor deneyime (düşünceler, duygular ve bedensel hisler) doğru dönmeyi içerir. Ardından öz şefkat adımı gelir. Kendimize, kendi deneyimlerimize sevgi dolu farkındalıkla yaklaşmayı içerir. Mindfulness ve öz şefkat birlikte, hayatımızın zor anlarına karşı; samimi, bağlantıda kalan bir mevcudiyet durumunu oluştururlar.

YAKLAŞAN EĞİTİMLER


MSC'YE KATILANLAR NE DEDİ?

Bu programa katılmak bile bir öz şefkat pratiğidir. Eleştirel bir iç sesiniz veya yargı içeren düşünceleriniz varsa, bu program tam size göre. Günlük sorunlarla nasıl şefkatle başa çıkacağımı öğrendim. Kendimi şefkatle kabul etmeyi ve sevmeyi öğrendim. Her yönüyle çok sistematik ve planlı bir şekilde ilerleyen bir program. Eğitmenimiz Merve sayesinde kendinizi konforlu ve güvenli bir alanda buluyorsunuz. Hiç bitmesin isteyeceksiniz.

Hilal, Akademisyen

Her haftasında kendime ve hayata karşı daha şefkatli olmayı öğrendiğim MSC’nin her anına, özellikle şefkatle dinleyen, anlayan, yol gösteren ve şefkatin kıymetini öğreten Merve’ye çok teşekkür ederim. Kendine şimdiye kadar hep sert bir sesle konuşan ve böyle güçlü olduğuna inanan biri olarak, 8 haftanın sonunda içimdeki sesin ne kadar yumuşadığını, kendimle olmanın, hatta kendim olmanın ne kadar keyifli ve hafif hissettirdiğini görüyorum. Zorlandığım anlarda kendime anlayışlı olmak, gerektiğinde “Hayır, buna izin vermeyeceğim” diyerek harekete geçmek ve kendi elimi tutmak meğer hep ihtiyaç duyduğum şeylermiş. Esas güç, şefkatin kendisiymiş. İyi ki Merve ile bu yolda yürüdüm. Çok teşekkür ederim.

Hazal, Mindfulness Eğitmeni

Oksijen maskemi buldum sanırım. Program oldukça planlıydı ve Merve işini gerçekten çok iyi yaptı. İnsanın kendini rahat hissettiği bir yerde eğitim alması çok güzel. Artık zorlandığım anlarda kendi yanımda yer alabiliyorum. Alamadığım zaman olursa, onun da şefkatini kendime gösterebiliyorum. Bu program, içimdeki çocuğa ebeveynlik yapabilmeme imkân tanıdı. İyi ki.

Gizem, Mühendis

Merve ile ilk eğitimim olan MBSR’de hayata çok farklı bir pencereden bakmayı öğrenmiştim. MSC’de ise kendime iyi bakmayı, kendimi tanımayı ve desteklemeyi öğrendim. Öz şefkatin nasıl temel bir ihtiyaç olduğunu, hem kendimize hem de başkalarına verilen şefkatin nasıl iyileştirici olabildiğini, kendi kendimizin en yakın dostu, ebeveyni ve can simidi nasıl olunabileceğini öğrendim. Merve’nin yargısız, samimi, destekleyici tutumu ve bilgi birikimi, bildiklerini aktarma şekli paha biçilemez. Yeni eğitimlerini sabırsızlıkla bekliyorum.

Nükhet, Yönetici

MSC programı, bana öz şefkatin hayatın temel taşı olduğunu yaşatarak öğretti. Kendime öz şefkat vererek, hayatımın katı, sabit ve tekdüze yönlerinin nasıl esnek, hafif, akışta ve merakla ilerlenen bir yolculuğa dönüştüğüne tanık oldum. Kalbim genişledi, bedenim rahatladı, nefesim hafifledi. Zarafet ve bilgelikle bize katkı sunan Merve’ye ve bu yolculukta bana eşlik eden arkadaşlarıma sonsuz teşekkür ederim.

Bahanur, Tıp Doktoru, Profesör

MSC, insanın hayatta kendine verebileceği en güzel, en değerli armağan. “Öz Şefkat” kelimelerini ilk kez MBSR programında duymuştum. Ancak öz şefkatin gerçekte ne olduğunu ve nasıl uygulanacağını, Merve’nin büyük özveri ve sevgiyle paylaştığı bu program sayesinde öğrendim. Şefkatli iç sesin gelişebildiğini görmek heyecan verici. Kendine anlayışlı davranmanın, diğerlerine karşı daha anlayışlı olmanın anahtarı olduğunu fark ettim. Program süresince Merve, sakin ve sıcak enerjisiyle, içten ve anlayışlı yaklaşımıyla, akıcı ve esprili anlatımıyla kendimizi rahat ve güvende hissettiğimiz bir paylaşım ortamı sunarak bize destek oldu. Program bitmiş olsa da desteğini hala gönlümde hissediyorum. Kendisine sonsuz teşekkürler.

Pürnur, Mimar

MSC’ye başlarken bir yanım kendimi destekliyor, bir yanım ise “Eşime, çocuğuma ayıracağım zamanı neden böyle geçiriyorum?” diye sorguluyordu. Bu eğitim, tam da böyle ikilemlere çareymiş aslında. Kendimle sevgi ve şefkat dolu bir farkındalıkla ilişki kurmamı sağlayan 8 hafta için minnettarım. Her dersi bir dost, bir sırdaş gibi kendi göğsüme yaslanıp dinledim. Bazen zor bir an geldi; onunla barışıp, ziyaret ettiği için teşekkür ederek uğurladım. Bazen şaşırdım; sadece ben değilmişim, hayat herkes için benzermiş demek iyi geldi. Bu eğitim, kişisel gelişimden çok daha fazlası. Kendime rağmen kendimle buluşup konuştuğum, sürdürülebilir bir ilişkinin mimarı oldu. Katılacak herkese iyi gelmesini dilerim.

Nebahat, Bankacı

Hayatlarında annelerini, babalarını, kardeşlerini, çocuklarını, eşlerini, komşularını, arkadaşlarını, hastalarını, öğrencilerini ya da herhangi bir nedenle kendilerinden daha çok ihtiyacı olduğunu düşündükleri tanımadıkları insanları önceliklendiren tüm iyi kalpli insanların Merve ile MBCT veya MSC macerasına katılmasını dilerim. Benim ve dolaylı olarak çevremdeki tüm insanların hayatını güzelleştiren Merve’ye çok teşekkür ederim.

Devrim, Katılımcı

Kendime verdiğim en güzel hediyelerden biri oldu MSC. Bu yolculuğu Merve ile yapmak bir şanstı. 8 hafta boyunca her oturumda bazen bir kelime, bazen bir cümle hayatıma girdi. Düzenli pratik yapamadığım zamanlar oldu ama çok ihtiyacım olan anlarda, günlük yaşamın içinde oturumlarda anlatılanlar kendiliğinden geldi. Merve’nin disiplinine, işini severek ciddiye almasına ve bizleri kucaklayan şefkatine hayran kaldım. Şimdi dönüp baktığımda “İyi ki,” diyorum.

Öznur, Öğretmen

MSC, kendimle iletişime geçme çabamı fark etmemi sağladı. Yaşam boyu en çok kendinle olduğun bu dünyada, kendinden kaçmanın ve kendi yakanı bırakmamanın, önce kendine, sonra da değer verdiğin insanların hayatına zarar verdiğini fark ettirdi. İçimdeki şefkat potansiyelini kullanarak kendimi dönüştürebilme sürecinin başlangıcı oldu. Dilerim herkes, başkalarıyla kolaylıkla paylaştığı bu değerli hazinenin, yani şefkatin farkına varır ve onu önce kendine vermeyi hatırlar. Sevginin ve şefkatin iyileştirici gücünü öğreten bu program sayesinde, kendi elinizden tuttuğunuz bir yaşam mümkün.

Ezgi, Öğrenci

Daha önce defalarca terim olarak duyduğum “an’da kalmak, kendine şefkat göstermek, olanı kabul etmek” sözlerini bizzat bu programla deneyimledim. Bilimsel temelli bir program olması benim için çok değerliydi. Bu yolu Merve ile yürümenin kesinlikle bir ayrıcalık olduğuna inanıyorum. Şefkatli sesi, çalışma disiplini ve bilgisi gerçekten çok etkileyici oldu. Hem grup arkadaşlarıma hem de eğitmenimiz Merve Karakuş’a teşekkürler.

Büşra, Öğretmen

Öncelikle, kendimi bu kadar bilinmezliğin ortasında önce Merve’ye, sonra bu güzel programa bırakmak benim için paha biçilmez bir deneyimdi. Her şeyin çözümünün kendimde olduğuna inanmamı sağladığı ve içimdeki sesle dost olmama yardımcı olduğu için Merve’ye sonsuz teşekkür ederim. Merve, iyi ki varsın diyorum ve yeni eğitimlerini dört gözle bekliyorum.

Melis, Öğretmen

Öz şefkat eğitimi, bir insanın kendine verebileceği en güzel hediye. Maalesef toplumumuzda çoğunlukla başkalarına şefkat gösterme, ancak kendimizi unutma eğilimiyle büyütülüyoruz. Bu eğitimde kendime ne kadar acımasız davrandığımı görme şansım oldu. Dönem dönem gelen depresif ataklarıma bir çözüm bulabildim. Aynı zamanda bu süreci Merve ile geçirdiğim için çok mutluyum. O kadar meditatif bir insan ki, yumuşacık sesiyle her oturumda hepimizi mest etti. Profesyonelliğiyle hayran bıraktı. Hem öz şefkatle hem de Merve ile yolum kesiştiği için çok mutluyum.

Bilge, Hemşire

MSC eğitimi sayesinde Merve hocam ile tanıştım. Huzur dolu sesi ve yarattığı samimi, güvenilir eğitim ortamıyla içimdeki gücü keşfetme yolculuğum son derece keyifliydi. Telaşsız ve yalın bir şekilde geçirdiğimiz seanslar, kendimizi tanımamıza ve içimizdeki güçle başa çıkamayacağımız hiçbir şeyin olmadığını deneyimlememize yardımcı oldu. Öz şefkat eğitiminin ardından, Merve hocayla aynı yolda yeniden yürümek için mindfulness eğitimi ile devam ediyorum.

İnci, Reklamcı

Başkalarına kolayca verdiğim şefkat ve anlayışı biraz da kendime verebilmek adına programa kaydoldum. 8 hafta boyunca sevgili Merve’nin uzman desteği ve kolaylaştırıcılığında, yargısız, farkındalığa ışık tutan, kendimle bağlantıda, kabulle sarılı bir alanı deneyimledim. 9. haftayı, yani hayatımın geri kalanını deneyimlemeye hazırım. Bu program sonunda bir öz şefkat hırkam, bir şükran günlüğüm ve en değerlisi, ihtiyaçlarımı duyan bir ben var. En çok buna şükrediyorum.

Fatoş, Katılımcı

Merve’nin yaklaşımı, bilgi birikimi ve deneyimi, aldığım iki eğitimde de (MBSR ve MSC) bana güven verdi. Tuttuğu alan benim için çok kıymetli. Olduğum gibi olmanın verdiği huzur için Merve’ye şükran doluyum. İyi ki Merve ve eğitimleri hayatımda var. Dilerim yollarımız yine kesişir.

Nihan, Tekstil / Planlama

Merve’yi ilk defa pandemi döneminde MBSR almaya karar verdiğimde tanıdım. Yollarımız (iyi ki) Merve’yle kesişti. Bu buluşmanın uzun soluklu olacağı, ben öz şefkatle ilgilenmeye başlayıp Merve MSC açacağını söylediğinde de netleşti. Öz şefkat eğitimi, kendimle ilgili birçok farkındalık kazandırdı. Merve’nin tarzını ve dinginliğini seviyorum. Öyle bir noktaya geldik ki, artık konudan bağımsız olarak Merve’nin açacağı her eğitimi dört gözle bekliyorum. Şairin de dediği gibi, “Bu, hayatınızın en güzel mevsimi.” Bunu Merve’nin desteğiyle fark etmek için geç kalmamalı.

Ceyhan, Akademisyen

Sakin anlatımıyla dinlendiren ve öğretiyi içselleştirmeye yardımcı olan sevgili Merve’ye çok ama çok teşekkür ederim kattıkları için. Hayır diyebilmeyi en çok sevdiğim bir dönemi başlattı MSC, hayatımda. Her zorlanmada “Öz Şefkat Molası” kulaklarımda yer etti. Şefkati sağlıklı bir yerden paylaşabilmenin kolaylığı hep benimle kalacak.

Özge, Katılımcı

Yaş ilerledikçe, yaşamın getirdiği sorumluluklar ve hedefler, öz şefkatli yaklaşımımızı unutturabiliyor. Bu eğitim, zihni sakinleştirip, kendi varlığımıza madden ve manen sarılmanın huzurunu yaşatıyor. Bilişsel, şema ve mod terapi üzerine edindiğim bilgilerle mindfulness ve meditasyon eğitimleri sayesinde öz şefkat üzerine odaklanmamı sağladı. Bu süreç, bilgimi derinleştirip uygulamalarla pekiştirirken kendimi sevmemdeki farkındalığımı artırdı. Bu eğitimi, kendine öncelik vermeyi unutan ve hatırlamaya ihtiyacı olan herkese tavsiye ediyorum.

İbrahim, Yönetici

İyi ki yolum Merve ile kesişti. Tesadüfen sosyal medya platformunda gördükten sonra denemek için başladığım bu şefkatli macera beni derinden etkiledi. 8 haftalık MSC eğitiminde, şefkatli yaklaşımıyla beni pamuk gibi sarıp sardı. Hayatımda birçok küçük pencerenin açılmasına ve güneşin içeri girmesine vesile olduğu için Merve’ye çok teşekkür ederim.

Şensu, Doktor

Hep ve hiç arasında sıkışan ruhumuzun özgür kalmasına vesile olan MSC eğitimi ve Merve ile tanışmak son derece değerliydi. Merve’nin şefkatli hali ve herkesi kalbiyle kucaklaması, her şey yolunda giderken ya da tersi durumlarda kendimi kendi sıcaklığım ve desteğime bırakmanın ne kadar kıymetli olduğunu gösterdi. Hayatıma kattığı her şey için Merve’ye teşekkür ederim.

Rabia, Raporlama Uzmanı

Merve ile karşılaşmak ve bu programa katılmak, hayatımın en büyük iyiliklerinden biri oldu. Yaşadığım hayata bakış açım değişti, günlük hayatımda kullandığım dil bile güzelleşti. Bence bu programa katılmak, hayata bakarken yeni bir gözlük takmak gibi.

Berika, Psikolog

Anlamını bildiğimizi zannettiğimiz bir kelime olan “şefkat”in gerçekte ne demek olduğunu MSC ile öğrendim. Öz şefkatin yaşamımdaki yerinin bu kadar önemli olduğunun farkında değilmişim. Özellikle şefkatin Yang (harekete geçiren) halini keşfetmek ve hayatıma dahil etmek benim için oldukça değerliydi. Öz şefkatli farkındalık egzersizleri, hayatımın geri kalanında benimle olacak ve bu deneyimlerimi başkalarının yaşlanma süreçlerine katkıda bulunmak için kullanacağım. İyi ki Merve ile bu yolda yürüdüm. Program bitse de desteğinin hep benimle olacağını biliyorum.

Lutfiye, Gerontolog, Mindfulness Temelli Koç

ÖZ ŞEFKAT MOLASI

YouTube player

Yenilik ve etkinliklerden haberdar olmak için;

widget -->